Ευφημία Δ. Καρακάντζα

Η Ευφημία Δ. Καρακάντζα είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών, όπου και διδάσκει από το 2007. Είναι πτυχιούχος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Ειδίκευση Κλασικών Σπουδών, 1986) και εκπόνησε το διδακτορικό της στο Πανεπιστήμιο του Reading, UK (Κλασικές Σπουδές 1993). Είναι Εταίρος του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Harvard.

Οι περισσότερες δημοσιεύσεις της αφορούν τον Όμηρο, την αττική τραγωδία, και την κριτική πρόσληψη της ελληνικής αρχαιότητας στη μοντέρνα και μεταμοντέρνα εποχή.

Στο βιβλίο της Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι: Ο θεωρητικός λόγος του 20ού αιώνα για τη φύση και την ερμηνεία τους (Αθήνα, 2004), εξετάζει πέντε βασικές προσεγγίσεις στις παραδοσιακές αφηγήσεις (μεταξύ των οποίων η ψυχανάλυση, η γαλλική σχολή και η σημειολογία). Το 2014 εισήγαγε ένα νέο μάθημα για την προσέγγιση του αρχαίου δράματος στο τμήμα Φιλολογίας (Τμήμα Κλασικών Σπουδών) του Πανεπιστήμιου Πατρών. Είναι διευθύντρια του ερευνητικού προγράμματος Jocasta, Classical Reception Greece (http://jocasta.upatras.gr/).

Στα ενδιαφέροντά της συμπεριλαμβάνονται το σύγχρονο ελληνικό σινεμά και θεατρικές παραστάσεις που διερευνούν (άμεσα ή έμμεσα) πτυχές της κλασικής παράδοσης με στόχο την ανακατασκευή ενός λόγου που επαναπραγματεύεται θέματα ηθικής και πολιτικής ταυτότητας, φύλου και τελικά μιας (νέας) έννοιας της ανθρωπότητας. Αυτήν την περίοδο ολοκληρώνει ένα βιβλίο με θέμα τον Σοφοκλή και τίτλο: Ποιος είμαι; Η (λάθος) ταυτότητα της πόλεως στον Οιδίποδα Τύραννο (ημερομηνία έκδοσης: Φθινόπωρο 2017).

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΔΙΑΛΕΞΗΣ

Επανεξετάζοντας τα όρια της τραγικής αφήγησης στην μοντέρνα και μετα-μοντέρνα εποχή. Οι περιπέτειες της Αντιγόνης.

Η Αντιγόνη αναμφίβολα είναι μία από τις πιο διάσημες φιγούρες του αρχαίου δράματος και από τις πιο αναγνωρίσιμες ηρωίδες της σύγχρονης εποχής. Η τεράστια επιτυχία που είχε η παράσταση της Αντιγόνης τον 5ο αι. π. Χ. έκανε τη σοφόκλεια Αντιγόνη να γίνει ο κανόνας για μεταγενέστερες αποτυπώσεις της ιστορίας της, και έγινε αφορμή για την εκ των υστέρων«παρέμβαση» και διόρθωση προγενέστερων εκδοχών. Η τεράστια αυτή απήχηση «επανιδρύθηκε» με την επιλογή της Αντιγόνης από τον Hegel για να συζητήσει ηθικο-πολιτικά ζητήματα, στην Φαινομενολογία του Πνεύματος το 1807. Σταδιακά, και καθώς εισερχόμαστε στη μεταμοντέρνα εποχή, η Αντιγόνη αναδεικνύεται σε σύγχρονη ηρωίδα αντίστασης κατά απολυταρχικών καθεστώτων σε όλον τον πλανήτη. Ταυτίζεται με τους άγραφους νόμους, την οικογένεια, και την έννοια του δικαίου που υπερβαίνει τοπικά και χρονικά πλαίσια. Από την Αντιγόνη ως θηλυκό, περνάμε στην Αντιγόνη ως πολιτικό ενεργητή, για να φτάσουμε τις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αι. στη φεμινιστική Αντιγόνη που ανατρέπει τις παραδεδεγμένες συγγένειες του αίματος και την πατριαρχία, και διατυπώνει έναν σύγχρονο γυναικείο ανατρεπτικό λόγο.